8.7.2.3 Niet-transparante constructies

Op te nemen isolatiekenmerken van gevels, daken en vloeren.

Er moet in deze constructies bepaald worden of er isolatie aanwezig is en of er van een spouw uitgegaan moet worden. En daarbij zijn er 3 mogelijkheden en deze voer je uit in de onderstaande volgorde.

1. De isolatie is waar te nemen of er is schriftelijke bewijs, zoals een tekening of rekening met de isolatiedikte erop aangegeven.
   Bepaal als dit mogelijk is de isolatiedikte.
2. Er is geen isolatie aanwezig.
   Neem dit op
3. Het is onbekend
   Neem in dit geval het bouwjaar van de constructie op voor de bepaling van de Rc-waarde.

*Luchtspouw aanwezig (ja of nee)
Dit hoeft enkel te worden beoordeeld indien:

• Er geen isolatie aanwezig is, of
• Het is onbekend of er isolatie aanwezig is en het bouwjaar is van vóór 1965, of
• De isolatiedikte is niet te bepalen en het bouwjaar is van vóór 1965, of
• De isolatiedikte is kleiner dan 40mm.

Isolatiedikte afronden

Bij de opname van de isolatiedikte wordt in de beslisschema’s aangegeven dat de isolatiedikte afgerond wordt in stappen van 10mm. Hiervoor zijn de volgende redenen:

• Bij het vaststellen van de isolatiedikte worden makkelijk fouten gemaakt, door het (onbedoeld) indrukken van het isolatiemateriaal.
• Het isolatiemateriaal is vaak niet overal even dik.
• De exacte dikte van isolatie is in nageïsoleerde gevels niet op de mm nauwkeurig vast te stellen.

Wanneer rond je de Isolatiedikte niet af?

De Isolatiedikte wordt niet afgerond indien er een factuur of getekende werkbon beschikbaar is waarop de betreffende handelsdikte van het isolatiemateriaal is vermeld. Uiteraard moet bewijs geleverd worden in het projectdossier met een factuur of getekende werkbon met de adresgegevens.

Algemeen beslisschema Rc-waarde
Onderstaand beslisschema moet worden gebruikt om de Rc-waarde van dichte constructies (gevels, vloeren en daken zonder riet) te bepalen. Vervolgens kan je aan de hand van de aangegeven tabellen bepalen wat de RC-waarde is.

Afb. 8.15 Algemeen beslisschema voor de Rc-waarden, let op fout in ISSO druk 6!

Na geïsoleerde spouwmuur

Na-isolatie in de spouw te herkennen aan:

• Een patroon van gesloten boorgaten in de gevel.
• Rekening (+ certificaat) opvragen bij bewoner.

Opmerking
Indien een spouw is nageïsoleerd waarbij de spouw is volgespoten met isolatiemateriaal, is de isolatiedikte gelijk aan de breedte van de spouw. Er is dan geen spouw meer aanwezig.

Rieten daken

Een rietendak is aan de onderzijde dunner dan aan de bovenzijde. voor de diktebepaling van het riet wordt de onderzijde gemeten en voor de gemiddelde diktebepaling er 35mm van afgetrokken. Meten gebeurt dus aan de onderzijde en haaks op de rietlat of houten beplating.
Voor de bepaling van de Rc-waarde moet de gemiddelde dikte van het rieten dak worden afgerond op 10mm. De Rc-waarde wordt bepaald het beslissingsschema voor het Rieten dak.

Beslisschema rieten daken:

Beslisschema voor het bepalen van de Rc-waarde van rieten daken

abel 8.12 Niet geïsoleerde rieten daken

Voorbeelden

Voorbeeld Rc-waarde rieten dak bepalen

Gegeven
Aan de dakvoet van een rieten dak wordt haaks op de dakhelling / rietlat/ dakbeschot 285mm rietdekking gemeten. Het rieten dak is aan de onderzijde nageïsoleerd met 50mm isolatie.

Vraag
Wat wordt de Rc-waarde?

Uitwerking
Dikte riet aan onderkant is 285mm. De gemiddelde dikte van het riet is dan: 285mm – 35mm – 250mm.
Aan de hand van formule 8.5 en tabel 8.28 (t/m 100mm) kan de Rc-waarde bepaald worden.

Voor rieten daken met een geïsoleerde onderconstructie wordt de Rc-waarde als volgt berekend:
Rc = (Disolatie/0,045) + (driet/0,2) m²·K/W
Waarin:
Disolatie = isolatiedikte [m]
0,045 = forfaitaire warmtegeleidingscoëfficiënt isolatiemateriaal [W/m·K]
Driet = dikte van het riet [m]
0,2 = warmtegeleidingscoëfficiënt riet [W/m·K]

Antwoord

Rc = (0,05/0,045) + (0,250/0,2) = 2,36 m²K/W

Voorbeeld: Rc-waarde gevel bepalen
Van onderstaande gevel is het bouwjaar 1990

Welke isolatiedikte moet worden opgegeven in het opnameformulier?
Wat is de Rc-waarde van de gevel?

Uitwerking
Isolatiedikte = 137mm, rond dit af op 140mm (hele tientallen)
Gebruik Afb. 8.15 Algemeen beslisschema voor de Rc-waarden.

Verwijzing naar tabel en/of Formule (zie onder).

In de Tabel staan de waarden voor isolatie welke gebruikt moeten worden wanneer er een isolatie is t/m 30 mm, er moet dan opgegeven worden of er wel of niet een spouw aanwezig is. Bij isolaties vanaf 35mm (afgerond op 40) doet het er niet toe of er een spouw wel of niet aanwezig is.

Je berekent de Rc-waarde van deze constructie m.b.v. formule 8.1: Rc= (Disolatie/0,045) + Rad m²·K/W
Waarin:
Disolatie = isolatiedikte [m] (in meters!)
0,045 = forfaitaire warmtegeleidingscoëfficiënt isolatiemateriaal [W/m·K]
Rad = thermische weerstand overige constructie, zie tabel 8.12 [m²·K/W]

Antwoord:

Rc=(0,140/0,045) +0,36 = 3,47 m²·K/W

Voorbeeld: Rc-waarde gevel bepalen

Gegeven
Een gevel met spouw en geen isolatie, bouwjaar 1960

Vraag
bepaal de Rc-waarde?

Uitwerking
Gebruik het algemeen beslisschema voor de Rc-waarden, Verwijzing naar tabel

Antwoord
Rc = 0,35 m²·K/W

Voorbeeld: Rc-waarde gevel van een gebouw bepalen

Gegeven
Een gevel, spouw aanwezig, isolatie onbekend, bouwjaar 1971

Vraag
bepaal de Rc-waarde?

Uitwerking
Gebruik het algemeen beslisschema voor de Rc-waarden, Verwijzing naar tabel

Let op! Kies het juiste Type gebouw

Antwoord
Rc = 0,43 m²·K/W

Voorbeeld: RC-waarde gevel

Gegeven:

Woning bouwjaar 2017, De gevel is dicht, er kan niet in stootvoegen geprikt worden. Van de gevel en vloer zijn onderstaande tekeningen beschikbaar gesteld door de woningeigenaar. Kwaliteitsverklaringen zijn niet gevonden.

Vraag:

Wat is de Rc-waarde van de gevel?

Uitwerking:

De gegeven Rc-waarde mag niet genomen worden, aangezien deze niet gedekt is met een kwaliteitsverklaring.

Bepaal met welke informatie moet worden gerekend. Zelf meten, ander bewijsmateriaal of bouwjaar?

Bij de Rc-waardebepaling geldt deze volgorde:
1.Ter plekke bij de betreffende constructie de isolatiedikte meten (dit kan niet)
2. Isolatiedikte bepalen uit tekeningen, rekeningen of ander bewijsmateriaal die behoren bij het gebouw (met adres betreffende gebouw). Ter plekke in het gebouw controleren of de aangegeven dikte aannemelijk is (dit kan wel! Aan de dikte van de muren en de stenen is te zien dat dit zeer aannemelijk is).
3. Rc-waarde bepalen op basis van het bouwjaar of renovatiejaar. (dit hoeft niet)

Er is bewijs in de vorm van een tekening met isolatiedikte, dus moet voor de betreffende constructie worden uitgegaan van de op de rekening of tekening aangegeven isolatiedikte en is een visuele inspectie niet nodig (b.v. d.m.v. prikken in stootvoegen).

Er is geen kwaliteitsverklaring dus het algemene beslissingsschema moet worden gebruikt.

Algemeen beslisschema voor de Rc-waarden Geeft aan dat Tabel en/of formule gebruikt moet worden:

Voor isolatiedikten van 40 mm en groter bereken je de Rc-waarde en dat werkt als volgt:
Rc = (Dikte isolatie/0,045) + Rad (Tabel 8.12: Gevels waarin de isolatie is opgenomen Rad=0,36)

Invullen (diktes ingeven in Meter!):
Rc = (0,140 / 0,045) + 0,36
Rc = 3,47 [m²·K/W]
(In de software hoeft alleen de isolatiedikte ingevoerd te worden en berekent deze waarde dan zelf)

Platte daken
Indien er bij een plat dak *afschotisolatie (ene zijde dikker dan andere zijde), geldt het volgende:

• Als er tekening aanwezig is waarop de dikte van de afschot isolatie is aangegeven, dan wordt de gemiddelde isolatiedikte aangehouden.
• Als er geen tekening aanwezig is, dan wordt de minimale dikte die gemeten wordt aangehouden. Er moet op 4 plaatsen gemeten
  worden, in het midden van de randen van het dak. Gootstroken (goot voor waterafvoer) worden hierbij verwaarloosd.

Voorbeeld Rc-waarde dak

Gegeven
Van een dak van een woning blijkt uit tekeningen dat er isolatie aanwezig is, maar de isolatiedikte kan niet worden bepaald. Het bouwjaar is 1990.
Vraag
Wat wordt de Rc waarde conform het beslisschema?
Uitwerking
Volg het algemene beslissingsschema om de Rc-waarde te bepalen

Antwoord:

Tabel 8.10 Forfaitaire Rc-waarden gesloten uitwendige scheidingsconstructies met bouwjaar vanaf 1965

Tabel 8.10 Forfaitaire Rc-waarden van gesloten uitwendige scheidingsconstructies met een bouwjaar vanaf 1965
Van 1988 tot 1992: Rc-waarde = 2,00 m²·K/W

Vraag:

Wat is de Rc-waarde van de vloer?

_{^{Rc = (0,02 / 0,045) + 0,15 = 0,59}}

*Spouw

• Een spouw is een luchtruimte tussen twee bouwkundige elementen, aanwezig bij bijvoorbeeld een spouwmuur of een houten vloer waarbij tegen de balken isolatiemateriaal is aangebracht of een houten vloer waarbij aan de onderzijde van de balken van de vloer een plafond is aangebracht.
• Een luchtlaag tussen dakpannen en het dakbeschot mag niet als spouw worden aangemerkt
• Indien een aanwezige spouw in een constructie in verbinding met de buitenlucht staat via één of meer niet-afsluitbare openingen met een totale oppervlakte (dus gesommeerd) van minimaal 0,2m2, dan is er geen sprake van een spouw. Voor de constructie tot aan de spouw geldt dat deze grenst aan de buitenlucht.

* Afschotisolatie
Met afschotisolatie isoleer je een plat dak én voorzie je een helling om water af te voeren. Hiervoor worden schuin aflopende isolatieplaten achter elkaar geplaatst tot er een helling ontstaat.